Erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveynlik biçimleri ve duygu düzenlemenin yeme tutumu üzerindeki etkisi
Yükleniyor...
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada, yeme bozukluğu riski taşıyan ve taşımayan üniversite öğrencisi genç kadınların, algılanan ebeveynlik biçimleri, erken dönem uyumsuz şemalar ve duygu düzenleme güçlükleri değişkenleri açısından farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amaçlanmıştır. Çalışmanın bir diğer amacı ise, bu değişkenlerin yeme bozukluğundaki tutumları yansıtan yeme tutumu üzerindeki yordayıcı etkisini araştırmaktır. Araştırmanın örneklemini 17-35 yaş aralığındaki 773 kadın üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada, katılımcıların yeme tutumlarını değerlendirmek için Yeme Tutum Testi (YTT), erken dönemde kazanılmış bilişsel şemalarını değerlendirmek için Young Şema Ölçeği - Kısa Form3 (YSÖ-KF3), algılanan ebeveynlik biçimlerini değerlendirmek için Young Ebeveynlik Ölçeği (YEBÖ) ve duygu düzenlemedeki güçlüklerini değerlendirmek için Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği (DDGÖ) kullanılmıştır. Ayrıca, katılımcıların sosyo-demeogrofik bilgileri başta olmak üzere bazı kişisel bilgilerini elde etmek için Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Yapılan analizlerde, yeme bozukluğu açısından riskli olan grubun hem anneye hem de babaya yönelik algılanan kuralcı/kalıplayıcı, aşırı izin verici/sınırsız, aşırı koruyucu, kötümser/endişeli ve cezalandırıcı ebeveynlik biçimlerinde daha fazla puan aldıkları görülmüştür. Yine yeme bozukluğu açısından riskli olan grubun riskli olmayan gruba göre tüm erken dönem uyumsuz şema boyutlarında ve farkındalık alt boyutu hariç tüm duygu düzenlemedeki güçlükler boyutlarında anlamlı bir şekilde daha yüksek puanlar aldıkları bulunmuştur. Yeme tutumunu yordamak için araştırmanın değişkenleri ile gerçekleştirilen hiyerarşik regresyon analizi sonucunda ise, erken dönem uyumsuz şemalardan duygusal yoksunluk, kendini feda ve yüksek standartlar şema boyutları ile duygu düzenlemedeki güçlükler toplam puanının yeme tutumunu anlamlı bir şekilde yordadığı bulunmuştur (R2=.18, F(1,716)= 8.95, p<.001). Çalışmanın bulguları ilgili literatür sonuçları ile birlikte tartışılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Yeme Tutumu, Algılanan Ebeveynlik Biçimleri, Erken Dönem Uyumsuz ġemalar, Duygu Düzenleme Güçlükleri., Eating Attitude, Perceived Parenting Styles, Early Maladaptive Schemas, Difficulties of Emotion Regulation., Klinik Psikoloji A.B.D.