Tahıl Araştırmaları
Küçük Resim Yok
Tarih
1987
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
1983 yılında gelen 611 F2 ekmeklik buğday populasyonu ile yine aynı yıl gelen 257 ve 1985 yılında gelen 195 olmak üzere toplam 452 F2 makarnalık buğday populasyonundan toplam 1887 tek başak seçilmiş ve bunlardan ileri ıslah aşamalarında toplam 43 ümit var hat oluşturulmuştur. Bunlar içinde 12'sinin üstün olduğu belirlenerek verim denemelerine alınmıştır. 1786 durulmuş hat ise agronomik özellikler bakımından incelenmiş üstün durulmuş hatlar çeşit verim denemelerinde denenmiştir. Çeşit verim denemeleri sonunda ekmeklik buğdaylardan 10, makarnalık buğdaylardan da 28 hattın standarttan üstün olduğu belirlenmiştir. Verim denemelerinde üstün olduğu belirlenen çeşit ya da hatların dane verimleri ile birlikte fiziksel ve kalite özellikleri belirlenmiştir. Buna göre çeşit adaylarının verimleri Bornova koşullarında 393-541 kg arasında değişmiştir. Bin dane ağırlığı ise 36-46 gr arasında değişim gösterirken, hektolitre ağırlığı tüm çeşitlerde 80 kg'ın üzerinde olup bu bakımdan bir farklılık saptanmamıştır. Yine buğday çeşitlerinde düşme sayısı 253-493 arasında değişmiştir. Çeşit adayları yaşöz miktarı bakımından yüksek gruba girmiştir. Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilen başlıca ticari varyetelerin ekim sıklığının verim ve verim öğelerine etkisi araştırılmış, çeşide göre en uygun ekim sıklığının m2'ye 600 tohum olduğu belirlenmiştir. Triticale'de 1985 yılında gelen 213 F2 populasyonundan başak seçilmiş ve bunlardan sonraki generasyonda bitki seçimi yapılarak 13 ümitli hattan 2'sinin üstün olduğu belirlenerek verim denemelerine alınması öngörülmüştür. 1984-87 yılları arasında 1777 durulmuş hat agronomik özelliklere göre incelenerek üstün olduğu belirlenenler verim denemelerine alınarak denenmiştir. Gerek 1984 öncesi gerekse 1984-87 yılları arasında yapılan çalışmalar sonucu üstün verimli üç triticale hattı geliştirilmiştir. Bunlardan biri bakırçay adı ile daha önce tescil edilmiş olup diğer iki hat ise Tcl-33 ve Tcl-40'dır. Bu çeşit ya da hatların verimleri Cumhuriyet buğdayı ile aynı düzeyde olmuş ve hatta bazı yıllar geçmiştir. Buğdayda olduğu gibi verim denemelerinde üstün olduğu belirlenen diğer Triticale hatlarının ve çeşit adaylarının verimle birlikte fiziksel ve kaliteli özellikleri incelenmiştir. Bakırçay Tcl 33 (TÇA-1) ve tol-40 (TÇA-2)'ında yer aldığı bu verim denemelerinde verim Bornova koşullarında 239-472 kg/da arasında değişmiş olup Tol-33 ve Tcl-40 yanında Bakırçay'ı geçen yeni ümitvar hatlar bulunmuştur. Triticale hatlarında bindane ağırlığı ve hektolitre ağırlığının genellikle buğdaydan daha az olduğu görülmüştür. Kalite karakterlerinde düşme sayısının Triticale çeşit adaylarında genellikle düşük bulunması, amilaz etkinliğinin yüksek olması anlamına gelmekte ve bunun sonucu da Triticale'de dane karşılığı ortaya çıkmaktadır. Triticale hatlarında kalite özellikleri bakımından hatlara göre bazı iyileşmeler görülmüşse de daha çok çalışmaların yapılması gerekmektedir. Metin içerisinde özet olarak sonuçları verilen çeşit verim denemelerinde yer alan varyantları ve bunların ortalama değerlerini gösteren ek çizelgeler sonda verilmiştir.
Açıklama
Proje Yürütücüleri; Süer Yüce, M. Birkan Yıldırım, Seval Sekin, İsmail Turgut, Metin Altınbaş, Güldehen Bilgen, Mehmet Öztan
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1987
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1987
