Azerbaycan kaçak hikayeleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Doktora tezi olarak hazırladığımız bu çalışmayla, Azerbaycan’ın Çarlık Rusyası tarafından işgal edildiği dönemde yaşanan siyasi gelişmelere tepki olarak ortaya çıkmış kaçaklar hakkında yaratılan hikâyeleri; sosyal bağlamı, epizot yapıları, şiirleri, motifleri, tipleri, âşıklık geleneği içindeki yeri ve yaratıcıları çerçevesinde ele alarak değerlendirmeyi amaçladık. Halk bilgisi yaratmaları, yaratıldıkları toplumun yaşam biçimini ve o toplumu derinden etkileyen gelişmeleri yansıtan ürünlerdir. 18. ve 19. yüzyıllarda Azerbaycan’da yaşanan ve hayatın her alanını etkilemiş olan Çarlık Rusyası’nın ülkeyi işgali; halk bilgisi yaratmalarında da etkisini göstermiştir. Bu etkinin sonucunda kaçak hikâyeleri adını verdiğimiz ve çalışmamızda ele aldığımız anlatmalar ortaya çıkmıştır. Kaçaklar; 18. ve 19. yüzyıllarda Azerbaycan’da hüküm süren Çarlık yönetimi ve görevlileri, toplumsal yapılanmadaki üst sınıfları temsil eden beyler ve ağalarla anlaşamayarak, evini, yurdunu terk etmiş, hayatını dağlarda ve ormanlarda geçirmiş, halk tarafından adalet timsali kahraman olarak görülen ve desteklenen tiplerdir. Semed Ağa, Tanrıverdi, Hacı Tağı, Garay Söyün, Molla Nur, Kaçak Nebi, Kaçak Kerem, Kaçak Süleyman, Gandal Nağı ve Kaçak Yusuf bu kaçakların başlıcalarıdır. Giriş, beş bölüm, sonuç, metinler, bibliyografya ve sözlükten oluşan çalışmamızın giriş bölümünde Azerbaycan kaçak hikâyelerinin kahramanı olan kaçakları ortaya çıkaran 18. ve 19. yüzyıllardaki tarihsel gelişmeleri, birinci bölümde Azerbaycan kaçak hikâyeleri hakkında yapılan çalışmaları ve bir tür olarak kaçak hikâyesini; ikinci bölümde Azerbaycan âşıklık geleneği ve kaçak hikâyelerini yaratan ve anlatan âşıklar üzerinde durduk. Çalışmamızın üçüncü bölümünde kaçak hikâyelerinin genel anlatım yapısı ve epizotları, dördüncü bölümünde Azerbaycan kaçak hikâyelerinin şiirleri, beşinci bölümünde ise Azerbaycan kaçak hikâyelerinde sosyal bağlamı oluşturan unsurlar, motifler ve tipleri ele aldık. Çalışmamızı; sonuç, bibliyografya, Semed Ağa, Gara Tanrıverdi, Hacı Tağı, Garay Söyün, Molla Nur, Kaçak Nebi, Kaçak Kerem, Kaçak Süleyman, Gandal Nağı ve Kaçak Yusuf adlarını taşıyan kaçak hikâyelerinin Türkiye Türkçesi’ne aktarılmış metinleri ve sözlük ile tamamladık.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türk Dünyası Araştırmaları A.B.D.
