Eskişehir-Beylikova Kızılcaören cevherinden toryum-nadir toprak elementleri konsantresi eldesi, toryumun ayrılması, NTE içeren oksalat tozlarının karakterizasyonu
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ETİ Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından Kızılcaören bölgesinden temin edilmiş cevher örneği, boyutlandırma amaçlı kırma ve öğütme, sınıflandırma amacıyla eleme işlemlerinden geçirilmiştir. Homojen hale getirilen cevherin mineral yapısı mikroskop yardımıyla belirlenirken, kimyasal içeriği, gama spektroskopisi, ICP-OES ve XRF gibi yöntemlerle belirlenmiştir. Tane boyunun cevherin ön zenginleşmesi üzerindeki etkilerinin görülmesi amacıyla fraksiyonel olarak XRF analizi gerçekleştirilmiştir. Liç işlemi için uygun asit türünün belirlenmesi amacıyla sülfürik, hidroklorik ve nitrik asit kullanılmıştır. Aynı zamanda, çözündürme süresi, sıcaklık ve asit miktarının çözündürme verimi üzerindeki etkileri gözlemlenmiştir. Bütün koşullar optimize edilerek en ideal koşullarda çalışmalar yürütülmüştür. Çalışmaların ileri aşamalarında kullanılmak üzere, daha fazla miktarda cevher örneği belirlenen ideal koşullarda çözündürülmüştür. Çözündürme verimleri hesaplanmış ve liç çözeltisine oksalik asit ile çöktürme yapılarak oldukça saf bir Th-NTE ara konsantresi elde edilmiştir. Elde edilen konsantrenin ve kalan liç çözeltisinin analizleri gerçekleştirilmiştir. Th-NTE açısından yüksek tenöre sahip bir konsantre elde edildiği görülmüştür. Bu konsantre, Toryum ve NTE'nin amonyum oksalattaki çözünürlüklerinin çok farklı olması özelliğinden yararlanılarak, toryum, amonyum toryum oksalat kompleksi oluşturularak ayrılmış, çökelekte ise daha sonra ayırma ve saflaştırma işlemlerine tabi tutulmak üzere toryumdan arındırılmış bir NTE konsantresi elde edilmiştir. NTE içeriği bakımından zengin olan bu konsantrenin kimyasal içeriğinin tespit edilmesi için ICP-OES analizi yapılmış ve aynı zamanda SEM cihazı ile bu tozun karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. SEM cihazından elde edilen veriler sayesinde, NTE oksalat tozlarının nano partiküller ve mikro boyutta partiküller içerdiği görülmüştür.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Toryum, nadir toprak elementleri, liç, çöktürme, oksalat., Thorium, rare earth elements, leaching, precipitation, oxalate.
