Değişik kökenli bazı ticari pamukların adaptasyonu üzerinde araştırmalar
Küçük Resim Yok
Tarih
1995
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Ö Z E T Bu çalışmada Yeni Dünya pamuklarından Gossypium hirsutum kökenli Özbekistan ve Türkiye çeşitleri adaptasyon denemesine tabi tutulmuştur. Kendi ekolojisinde verim ve kalitesi yüksek olan Özbekistan çeşitlerinin Türkiye (Ege-Bornova) ekolojisinde verim ve kaliteleri incelenmiştir. E.Ü.Ziraat Fakültesi'nin Bornova'daki tarlasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada materyal olarak allı adet Özbekistan çeşidi (S-4727, 17S-F, Kırgizskiy-3, Taşkent-1, S-6527 ve S-2606) ile iki adet Türkiye çeşidi (Nazüli-84 ve Gossypolsuz-86) kullanılmıştır. Tesadüf blokları desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulan denemede bir tekerrür zarar gördüğü için iki tekerrür üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. 3.5 m2 olarak alman parsellerde sıra aralan 70 cm, sıra üzerleri 15 cm tutulmuştur. Deneme çeşitlerinin bazı vejelatil, generatil ve teknolojik özellikleri esas yetiştirildiği yörelerdekinden düşük bulunmuştur. Bunun nedeni deneme yılında iklimin kurak geçmesi ve sulama olanaklarının yetersizliğidir. Ayrıca toprak farklılığı etkili olmuştur. Denemede pamukların ortalama bitki boylan 69 cm'de kalmış ve meyve dal sayısı 6.7yi bulmuştur. Çeşitler arasında bitki boyu ve meyve dalı sayısına ait farklar istatistiki analizde önemli bulunmamışlardır. Çeşitlerin tamamı piramidal şekillidir ve dallanması simpodialdir. l.el kütlü hasat oranına bakarak vejetasyon sürelerinde Özbekistan çeşitleri daha erkenci bulunmuştur. Özellikle S-4727 ve Kırgîzskiy-3 çeşitleri çok erkenci görülmektedirler. Denemede bitki başına koza sayısı ortalaması 5. 1 olarak bulunmuştur. En yüksek bitki basma koza sayısı Gossypolsuz-86 (6.3 adet/bitki) ve Nazilli-84 (6.2 adet/bitki) çeşitlerinde saptanmıştır. Özbekistan çeşitlerinde ise en yüksek koza sayısı S-6524 çeşidinde (5.1 adet/bitki) bulunmuştur. 30Koza kütlü veriminde en yüksek değeri S-2606 (5.49 gr) ve S-6524 (5. Tl gr) çeşitleri vermişlerdir. Nazüli-84 (4.94 gr) ve Gossypolsuz-86 (4.53 gr) çeşitlerinde ise koza kütlü ağırlığı deneme ortalamasından (4.97) düşük çıkmışlardır. İncelenen çeşitlerin arasında Türkiye çeşitlerinde dekara kütlü verimi daha yüksek bulunmuştur (Nazüli-84'te 234.5 kg/da ve Gossypoisuz-86'da 219.9 kg/da) Özbekistan çeşitlerinde en yüksek dekara küllü verimi S-2606 (207.9 kg/da) ve S-6524 (199.2 kg/da) çeşitleri vermişlerdir. Ancak bulunan farklar islatistiki bakımdan önemli çıkmamıştır. Denemede çırçır randımanı ortalaması %39'dur. Nazüli-84 çeşidinin çırçır randımanı (%43.5) daha yüksek çıkmıştır. Gossypolsuz-86'da ise %47.2'dir. Özbekistan çeşitlerinden en yüksek çırçır nuKbmanı Taşkcnt-1 (%40.9) ve S-4727 (%38.6) çeşitlerinde olduğu görülmektedir. Denemede çeşitlerin lif uzunluğu ortalaması 28 mm'dir. En uzun lif 175-F (30.0 mm) ve S-2606 (29.4 mm) çeşitlerinde bulunmuştur. Türkiye çeşitlerinde ise lif uzunluğunun Nazilli-84'te 27.6 mm ve Gossypoİ8uz-86'da 27.3 mm olduğu izlenmiştir. Tohum indeksi (100 tohum ağırlığı) esasına göre denemede en iri tohumlan S- 2606 (11.5 gr) ve S-6524 (11.4 gr) çeşitleri sağlamışlardır. Nazüli-84 (9.1 gr) ve Gosyypolsuz-86 (9.8 gr) değerleri ile deneme ortalamasının (10.3 gr) altında kalmış ve bulunan farklar istatistiki olarak önemli çıkmıştır. Tohum iç oram Nazüli-84 çeşidinde %59.7 ve S-4727 çeşidinde %57.3 değerlerini vererek çeşitler arasında en yüksek değerleri vermişlerdir. En düşük değer Kjrgizskiy-3 (%46.6) çeşidinde saptanmışın-. Bu değerin deneme ortalamasının (%53.2) altında olduğu izlenmiştir. Dolayısıyla istatistik olarak ta önemli çıkmışlardır. Denemede yağ oranı ortalaması %39.4 olarak bulunmuştur. En yüksek yağ oranı, S-6524 CiAl.22) ve Kirgizskiy-3 (%40.5) çeşitlerinde saptanmışlardır. Çeşitler arası farklar islatistiki bakımdan önemli çıkmamıştır. 31Protein oram bütün çeşitlerde düşük bulunmuştur. Deneme ortalaması %31.5tir. En yüksek değeri Gossypolsuz-86 (%30.3) ve S-4727 (%31.3) çeşitleri sağlamışlardır. Ancak çeşitler arası farklar önemli çıkmamıştır. 32
SUMMARY This research has been carried out to investigate adaptability of Uzbek and Turkish varieties of new world origin cottons (Gossypium hirsutum). Uzbek varieties having high yield and good quality in their own ecological conditions (habitual) were studied for yield and quality under ecological conditions of Turkey (Bornova - Aegean). The trial was conducted at the experimental fields of Agricultural faculty, Egc University, Bornova, Lanir. Material used comprised of six Uzbek ( S-4727, 175-F, Kirgizkiy-3, Taşkent- 1, S-6524, S-2606 ) and two Turkish varieties ( Nazilli-84 and Gossypolfree-86). R.C.B. Design with three replications was used, but due to damage of one replication, the evaluation was done on the basis two replications. Each parcel measured 3.5 m with 1 rows, 70 cm apart, having plants at 15 cm. In this study average plant height was 69 cm and number of fruiting branches was 6.7. Statistical analysis showed non-significant differences among varieties for both the characters. Average boll numbers per plant was found 5.1, Gossypoi-free- 86 having highest bolls (6.3 per plant) followed by Nazilli-84 (6.2 bolls plant). Amongst Uzbek varieties S-6524 produced greatest bolls (5.1 bolls/plant). Of the varieties under study higher seed cotton yield was observed in Turkish varieties (Naziti-84 having 234.5 kg/da and Gossypol-iree-86 as 219.9 kg/da). In Uzbek varieties highest seed cotton yield was produced by S-2606 (207.9 kg/da ) followed by S- 6524 (199.2 kg/da). However, statistically, non-significant differences were found for these varieties. Mean liber length in the study was calculated as 28mm. Greatest liber lcnglh was recorded in 175-F (30 mm) and S-2606 (29.4 mm). In Turkish varieties NazUi-84 produced a fiber length of 27.6 mm, where as Gossypoi-free-86 as 27.3 mm. Average oil contents in this study were recorded as 39.4 %. Highest value was shown by S-6524 (41.3 %) and Kirgiskry-3 (40.5 %) significant statistical differences were recorded for oil contents among the varieties. BProtein contents remained low in all the varieties. Mean value was recorded as 31.5 %. Highest protein ratio was found in $-4727 (31.3 %) and Gossypol-free-86 (30.3 %). Differences among varieties were non- significant 34
SUMMARY This research has been carried out to investigate adaptability of Uzbek and Turkish varieties of new world origin cottons (Gossypium hirsutum). Uzbek varieties having high yield and good quality in their own ecological conditions (habitual) were studied for yield and quality under ecological conditions of Turkey (Bornova - Aegean). The trial was conducted at the experimental fields of Agricultural faculty, Egc University, Bornova, Lanir. Material used comprised of six Uzbek ( S-4727, 175-F, Kirgizkiy-3, Taşkent- 1, S-6524, S-2606 ) and two Turkish varieties ( Nazilli-84 and Gossypolfree-86). R.C.B. Design with three replications was used, but due to damage of one replication, the evaluation was done on the basis two replications. Each parcel measured 3.5 m with 1 rows, 70 cm apart, having plants at 15 cm. In this study average plant height was 69 cm and number of fruiting branches was 6.7. Statistical analysis showed non-significant differences among varieties for both the characters. Average boll numbers per plant was found 5.1, Gossypoi-free- 86 having highest bolls (6.3 per plant) followed by Nazilli-84 (6.2 bolls plant). Amongst Uzbek varieties S-6524 produced greatest bolls (5.1 bolls/plant). Of the varieties under study higher seed cotton yield was observed in Turkish varieties (Naziti-84 having 234.5 kg/da and Gossypol-iree-86 as 219.9 kg/da). In Uzbek varieties highest seed cotton yield was produced by S-2606 (207.9 kg/da ) followed by S- 6524 (199.2 kg/da). However, statistically, non-significant differences were found for these varieties. Mean liber length in the study was calculated as 28mm. Greatest liber lcnglh was recorded in 175-F (30 mm) and S-2606 (29.4 mm). In Turkish varieties NazUi-84 produced a fiber length of 27.6 mm, where as Gossypoi-free-86 as 27.3 mm. Average oil contents in this study were recorded as 39.4 %. Highest value was shown by S-6524 (41.3 %) and Kirgiskry-3 (40.5 %) significant statistical differences were recorded for oil contents among the varieties. BProtein contents remained low in all the varieties. Mean value was recorded as 31.5 %. Highest protein ratio was found in $-4727 (31.3 %) and Gossypol-free-86 (30.3 %). Differences among varieties were non- significant 34
Açıklama
Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Anahtar Kelimeler
Ziraat, Agriculture, Pamuk, Cotton, Tarla bitkileri, Field crops, Uyum, Adaptation
