Ergenlerde risk alma davranışlarının incelenmesi

Bu araştırmanın amacı ergen risk alma davranışları ile akran, aile ve okul yaşantısıyla ilgili özelliklerin ilişkisini incelemektir. Araştırmada İzmir'de yaşayan 12-18 yaş arası okula devam eden 1206 ergenle çalışılmıştır. Bu araştırmada Kaner (2000) tarafından geliştirilen Kuraldışı Davranış Ölçeği, Akran Sapması Ölçeği, Akran İlişkileri Ölçeği ile birlikte Robin (1990) tarafından geliştirilen ve Eryüksel(1996) tarafından geçerlilik güvenilirlik çalışması yapılan ABEİE/Ana-Baba Ergen İlişkileri Envanteri(PARQ) kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda sosyo-ekonomik düzey, anne-baba eğitimi, kardeş sayısı ve annenin çalışması değişkeni ile risk alma davranışları arasında ilişki bulunmuştur. Sosyo-ekonomik düzey ve anne-baba eğitimi arttıkça risk alma davranışı artmaktadır. Çalışan anneye ve az kardeşe sahip olan ergenler de daha çok risk alma davranışı gerçekleştirmektedirler. Bu dört değişkenin birbiri ile ilişkili olduğu düşünülmüştür. Anne-baba eğitimi yükseldikçe sosyo-ekonomik düzey yükselir, çocuk sayısı azalır ve kadınların çalışma oranı artar. Anne-baba eğitiminin bu özellikleri etkilediği ve tüm bu özelliklerin de anne-babaların çocuğu toplumsallaştırma tarzlarını ve çocuğu izleme ve denetleme biçimlerini farklılaştıracağı düşünülmüştür. Çalışan ergenlerin risk alma puanlarının çalışmayan ergenlerin risk alma puanlarından fazla olması yukarıdaki bulguya terstir. Ancak benzer şekilde; çalışan ergenin de anne-baba denetiminden uzak kaldığı düşünülmüştür. Ayrıca çalışan ergenin işyerindeki rol modelleri ve maruz kaldığı istismar da risk alma davranışlarının artmasına neden olabilecektir.

The purpose of this study investigate the relationships between the risk taking behavior of adolescents and their school life, family and peer relationships the research has been conducted on 1206, 12-18 year old adolescents. For the above aim the researcher used Atypical Behavior Scale, Peer Relationship Scale, Deviant Behavior of Peers Scale developed by Kaner (2000) and Parent Adolescent Relationship Questionnaire (PARQ) developed by Robin (1990). Findings indicate mat there is a relationship between the risk taking behavior and socio economic level, parent education, number of siblings and working mother. As the socio economic level and parents' educational level increases the risk taking behavior increases. Youth who's mothers work and who have less number of siblings engage in more risk taking behavior. These four variables seen related. Thus, as level of parent's education increases socio-economic level increases, number of children degrees of percentage of workingwomen increase. Therefore it is thought that, parents educational level influences the style of parenting and degree of parental control. Risk taking points of working adolescents being higher than non-working adolescents seems contrary to above findings. However this finding can be explained by less parental control, workplace abuse and negative role models in the workplace. Research findings indicate mat male more than female and older age group more man younger group engage in more risk taking behavior. It has also seen that variables like family violence, alcohol abuse and delinquency in the family are correlated with risk taking behavior.Adolescents who have score family problems score have risk-taking behavior. Adolescents whose friends engage in risk taking behavior and who have weak ties with their peers score have risk taking behavior. The above findings were discussed in relation to Social Control and Social Learning Theories.