Kanunun, Türk ve Azeri müziklerinde icrasının teknik ve işlevsel yönleriyle karşılaştırılarak incelenmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Kanun'un, Türk ve Azeri Müziklerinde İcrasının Teknik ve İşlevsel Yönleriyle Mukayeseli Olarak İncelenmesi konulu bu yüksek lisans tezi E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü`nde hazırlanmıştır. Yapılan çalışmada ister Azerbaycan`da ister Türkiye`de tarihi gelişimi, çalış tekniği, süslemeleri, yapımı, sanatçıları, kanun metodları ve kanun için yazılmış olan eserler araştırılıp ortaya konmuştur. Bu çalışmada, "kanun" çalgısının diğer ülkelerdeki çalgılarla benzerlikleri incelenmiş; Türkiye'de kullanılan "kanun'un yapı ve icra teknikleri ile Azerbaycan "kanun'undaki yapı ve icra teknikleri ve etüdleri karşılaştırılmıştır. İran, Mısır ve Azerbaycan'da, Orta Asya müzik bilimcileri ve özellikle Abdülkadir Meragi üzerinde geniş incelemeler yapılmışsa da "kanun" çalgısının her yönüyle tanınması ve bilimsel olarak incelenmesi konusu hâlâ tam olarak çözüme ulaşmamıştır. Azerbaycan'da "kanun"un tarihi gelişimi, ses özellikleri ve kullanım alanları ile ilgili en önemli incelemeler, Ü. Hacıbeyov, S. Abdullayeva, S. Elesgerov, E. Rehmetov, E. Bedelbeylî, A. Necefzâde ve F. Ezimli'ye ait eserlerdir. Sözü edilen bu araştırmacılar sayesinde kanun, müzik eğitiminde ve dünya literatüründe hak ettiği yeri bulmuştur. Türkiye'de kanun yapımı ve metotları konusundaki çalışmalar Azerbaycan'dan daha fazladır. İ. Şençalar, Ü. Mutlu H. Karaduman, T. Tezelli gibi ustalar kanun metotları üzerinde çalışmış olmasına rağmen kanun yapımı, usta-çırak ilişkisine dayandığından "kanun yapımı dersi" üniversitelerde hak ettiği yeri bulamamıştır. Kanun, klasik üslup ile çalış icrasının dışında, birçok farklı müzik türlerinde de çok çeşitli icra teknikleri ile çalınabilme imkanlarına sahip bir çalgıdır. Tezin amacı, bu çalgının iki devlet arasında tarihinin, yapımının, sanatsal ve teknik imkânlarının araştırılması ve icra özelliklerinin karşılaştırılmasıdır. Çalışma, yedi bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde "Tarihsel Süreçte Kanun Çalgısının Benzeri Olan Telli Çalgılar" konusu ele alınmıştır. İkinci bölümde "Türkiye ve Azerbaycan'daki Kanun Çalgısının Kısa Tarihi", üçüncü bölümde "Kanun Çalgısının Yapısal Özellikleri ve Yapımcıları", dördüncü bölümde "Tarihsel Süreçte Türkiye'deki ve Azerbaycan'daki Kanun İcracıları", beşinci bölümde "Kanun Metodları, Kanun Çalış ve Süsleme Teknikleri", altıncı bölümde "Kanun İçin Yazılmış Olan Eserler" birbiri ile ilişkilendirilmiştir. Yedinci bölüm "Türkiye ve Azerbaycan'daki Kanun Çalgısının Fonksiyonel Karşılaştırmaları" ilk bölümlerin kazanımlarından değerlenlendirmeler içermektedir
Investigation of Kanun Performance in Technical and Functional Aspects in Comparison of them in Turkish and Azerbaijan Music is the theme of this dissertation for master degree. It's prepared in the Institute of Social Sciences of the Ege University. As a result of research, the historical development, performance technique, decorations, production, musicians, kanun methods and musical works in Turkey and Azerbaijan, are represented. In this study the kanun's and other countries musical instruments' similarities are analyzed. The kanun structure, performance techniques and etudes in Turkey and Azerbaijan are compared. Though in Iran, Egypt and Azerbaijan a lot of investigations were done by the Middle Asia music scientists especially about Abdulkadir Mergai, the kanun is not known well in any aspect and scientifically not investigated enough yet. In Azerbaijan the most important investigations about the kanun's historical development, sound features and spheres of use were performed by U. Hacibeyov, S. Abdullaeva, S. Elesgerov, E. Rehmetov, E. Bedelbeyli, A. Necefzade and F. Ezimli. Due to these investigators the kanun resumed its well-deserved place in the musical education and the world literature. The kanun methods and investigations in Turkey are more than in Azerbaijan. In spite of the fact that such masters as I. Sencalar, U. Mutlu, H. Karaduman, T. Tezelli worked on the kanun methods, "the kanun production course" hasn't resumed its well-deserved place at universities, because of the matter of master-apprentice. Apart from kanun classic genre performance techniques, the kanun can be used for many other performance techniques in many other kinds of music. The purpose of this dissertation is to investigate the kanun's history, production, artist and technical possibilities and compare its performance features in Turkey and Azerbaijan. The work consists of 8 parts. The theme of the first part is "The history of stringed musical instruments which are similar to kanun". The second part is "The short story of Turkish and Azerbaijan kanun". The third part is "The structural features of kanun and its producers." The forth part is "The Turkish and Azerbaijan kanun players in the history." The fifth part is "Kanun methods". The sixth part is "Pieces of music for kanun." These parts are connected with each other. The seventh part is "The functional comparison of kanun in Turkey and Azerbaijan." The eighths part is "The kanun performance and decoration techniques", which includes appreciation of achievements of the initial parts.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Müzik, Music, Azerbaycan, Azerbaijan, Kanun, Kanun(Müzik), Müzik aletleri, Musical instruments, Türk müziği, Turkish music, Çalgılama teknikleri, Instrumentation techniques, Çalgılar, Musical instruments, İcra, Performing

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye