Küçük moleküllü peptidlerin teknesyum-99m perteknetat (99mTcO4)- ile işaretlenmesi ve nükleer tıp'ta kullanılabilirliğinin incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2001
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
90'lı yılların başından itibaren tümör ve enfeksiyon görüntülemede küçük moleküllü peptitlerin çeşitli radyonüklidlerle işaretlenmesi önem kazanarak üzerlerinde yoğun araştırmalar yapılan bir alan olmuştur.Monoklonal Antibody'lerin (Mab) ve fragmaların (Fab, Fab2) Teknesyum-99m (99mTc) ile işaretlenerek tümör ve enfeksiyon görüntülemelerinde kullanımı son 10 yıldır biliniyorsa da hedef organlarda akümülasyon ve kan klirens hızları sınırlıdır. Günümüzde, klinisyenler tarafından teşhis aşamasında bu iki önemli özellik açısından daha elverişli ajanlara yönelik ihtiyaç belirgin bir şekilde ifade edilmektedir.İşaretli küçük peptitlerle,bilinen tüm ajanlara göre daha iyi hedef seçimli akümülasyon davranışı,hızlı klirens, yüksek doğrulukta kaliteli görüntüler elde edilmesi mümkün olabilmektedir. Ege üniversiyesi Nükleer Tıp kliniği pratiğinde Mab'lerin 99mTc ile işaretlenmesi konusunda iyi bir radyokimyasal işaretleme ve görüntüleme bilgi birikimi oluştuğu için tez çalışmamıza 99Tc ile işaretlenmesi mümkün olabilecek,tümör veya enfeksiyon görüntüleme potansiyeli taşıyan küçük moleküllü peptitler konu olmuştur. Bu amaçla 7 farklı (6 tane -NH ve bir tane -NHSH yan zincirli) peptit(Gly-l-Hystidine, Gly-l- Methione, Gly-l-Tyrosine,Gly-Gly-l-Alanine,Gly-l-leucıne amide, Gly-l-Glutamic acid,Gly-l-Gly amide pozitif kontrol için ise Tetraglycyn, (Gly-Gly-Gly-Gly 8peptit olarak çalışılmıştır.) seçilerek her peptit için direkt işaretleme yöntemi ile 99mTc işaretleme deneyleri yapılmıştır. Peptitlerden iki tanesi (Gly-Gly-l-Alaline (GGA) ve Gly-l-leucine amide(GLA))USP (United states Pharmacopoeia) kriterlerince kabul edilebilir düzeylere yakın bir verimle işaretlenmiştir.Tüm bu işaretleme çalışmalarında kalite kontroller ters fazlı HPLC analizyöntemiyle Beckman-Gold radyo-HPLC sistemi ile gerçekleştirilmiştir. Daha sonra bu peptitlerin (GGA ve GLA) gama kamera görüntüleme sistemiyle tavşandaki radyofarmasötik dağılımı ve organ tutulum özellikleri incelenmiş; ayrıca GGA için hayvan biyodağılım,yine GGA ve GLA için ise steril enflamasyon oluşturulmuş fare modeli üzerinde enflamasyon görüntüleme çalışmaları yapılmıştır.Küçük moleküllü peptidler için geliştirilmiş direkt radyoaktif işaretleme yöntemiyle ters fazlı Radyo-HPLC analiz sisteminde (Beckman-Gold system) 99mTc-GLA radyokompleksleri için tutulma zamanı (retention time) ve işaretleme verimi (%bağlama) sırasıyla 12. ve 17.5 dakikalarda;%78.98 ve %71.90 olarak bulunmuştur. Yukarıda adı verilen iki peptid haricindeki diğer peptidleri direkt işaretleme yöntemiyle yeterli olabilecek bir verimle radyoaktif olarak işaretlemek mümkün olamamıştır. Gama kameda (Toshiba GCA602A) yapılan görüntüleme çalışmaları il ekabul edilebilir verimle işaretlene her iki peptid de heyacan verici bir şekilde hızlı kan klirensi ve börekler üzerinde atılım göstermiştir. 99mTc-GGA radyopeptid kompleksi ile intra venöz (i.v) verilişin hemen ilk 30 dakikasında dinamik böbrek görüntüleme, geç imajlama yapılarak da statik börek sintigramları elde edileceği; 99mTc-GLA radyopeptidkompleksinin ise özellikle çok temiz dinamik börek görüntüleme ve enfeksiyon çalışmalarında olumlu sayılabilecek sonuçların elde edilmesinde ümit verici davrandığı ilk imajlar ve renogram eğrilerine dayanarak söylenebilir. Tavşan üzerinde yapılan biyodağılım çalışmasında, hayvan sakrifiye edilerek radyopeptid tutulumu açısından en önemli organ vücut sıvıları örneklenip (önce kolimasyonlu ve kolimasyonsuz olarak gama kamera sayım sistemiyle Tennelec marka Nal (Tl) kristalli kuyu tipi dedektör sisteminde sayılmış ve böbreklerin tüm vücut organlarına göre farkedilir düzeyde aktivite tuttuğu, verilen radyopeptidin çok büyük oranda idrarla atıldığı saptanmıştır. Aynı işaretli radyopeptidlerle kolit yaratılmış fare modeliyle yapılan enfeksiyon görüntüleme çalışmasında 99mT-GLA'nın daha uygun olduğuna yönelik sintigramlar elde edilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tecnetiom-99m, peptid, gama kemara, gly-gly-l-alanine, gly-l-leucine amide, biyodağlım, steril enfeksiyon., Tecnetiom-99m, peptide, gamma cemara, gly-gly-l-alanine, gly-l-leucine amide, biodistribution, sterile infection., Nükleer Bilimler Anabilim Dalı