Ahmet Mithat Efendinin romanlarında seyahat
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Ahmet Mithat Efendi ilk Türk romancısı olarak kabul edilmektedir. Türk romanında pek çok ilki gerçekleştirmiş, roman türünün değişik örneklerini edebiyatımıza kazandırmıştır. Bu çalışmada seyahatin Ahmet Mithat Efendi’nin romanlarının kurgu ve üsluplarında nasıl bir işleve sahip olduğu incelenmeye çalışılmıştır. Ahmet Mithat Efendi’nin, roman kurgusuna seyahati dâhil etmesiyle amaçladığı okuruna çeşitli coğrafyaları tanıtmak, ülke ve bölgelerin tarih, coğraf ve toplumsal yapısına yönelik bilgiler vermektir. Bir diğer sebep de okuyucudaki merak duygusunu harekete geçirmektir. Roman kişisinin kaçış, arayış, takip amacıyla gerçekleştirdiği seyahatler ya da bu seyahatlerde karşısına çıkan korsanlar, haramiler, zorlu hava koşulları okurun merak ve heyecan duygusunu canlı tutar. Böylece seyahat aksiyon kazandırıcı bir işlev görür. “Rikalda” ile “Bir Acibe-i Saydiyye” romanlarında ise roman kahramanının gerçekleştirdiği bir seyahat bulunmamakla birlikte okura Amerika ve Orta Afrika gibi uzak coğrafyalarda geçen zihni bir seyahat yaptırılmış, bu sayede çeşitli bilgiler verilmiştir. Romancının seyahate yer verdiği romanlarında yer alan son derece olumlu özelliklerle donatılmış başkişiler, Avrupalılar tarafından yanlış bilinen ve ön yargıyla yaklaşılan Türk ve Müslüman kimliğini, sergiledikleri örnek kişilik ve yaptıkları mantıklı konuşmalarla düzeltirler. Romancı seyahate yer verdiği romanlarında kurgusal anlamda önemli değişiklikler yapmaz. Girift kurgulu romanları her zaman üstün görse de seyahate yer verdiği romanlarda bazen girift bazen basit kurgulamalara gitmiştir. Vermiş olduğu bilgiler romanın kurgusal dünyasını zedeleyip olay akışını aksatsa da romancının faydalı olma amacına hizmet etmektedir. Ahmet Mithat Efendi, seyahate yer verdiği romanlarında hemen tüm romanlarında olduğu gibi üçüncü şahıs anlatıcıyı kullanmıştır. Ayrıca diğer romanlarında sıkça gördüğümüz meddah üslubunu sürdürmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Yeni Türk Edebiyatı A.B.D.
