Sera domates yetiştiriciliğinde farklı sürelerde vibratör kullanımının tozlama ve meyve tutumu üzerine etkileri
Küçük Resim Yok
Tarih
1993
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Domates yetiştiriciliğinde verimi belirleyen kriterler; meyve tutumu ve pazarlanabilir irilikteki meyve oranlarıdır. Sera yetiştiriciliğinde, uygun olmayan çevre koşulları tozlanma ve döllenmeyi engelleyerek, meyve tutumu ve pazarlanabilirlikte meyve oranının azalmasında büyük etkiye sahiptir. Bu nedenle, pratikte meyve tutumunu arttırmak amacıyla mekanik olarak tozlanmaya yardım uygulamaları önem taşımaktadır. Sera domates yetiştiriciliğinde, meyve tutumunu arttırmak, farklı sürelerde salkım vibrasyonunun kontrole göre tozlanma ve meyve tutumu üzerine etki lirini araştırmak amacıyla yapılan bu çalışma, 1991-1992 yılları arasında E. ü. Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü ' serası ve laboratuvarlarında yürütülmüştür. Denemede Argus domates çeşidi kullanılmıştır. Tohumlar, 7.8.1991'de ekilmiş, fideler 16.8.1991'de şaşırtılmış ve 27.9. 1991 'de seraya dikilmişlerdir. Büyüme 4. salkım üzerinden uç alınarak durdurulmuştur. Tesadüf blokları deneme desenine göre kurulan denemede yer alan uygulamalar şunlardır: 1. Uygulama-kontrol ; 2. uygulama-1 saniye süreyle çiçek salkımlarının sarsılması; 3. uygulama-3 saniye süreyle çiçek salkımlarının sarsılması; 4. uygulama-1 saniye süreyle çiçek salkımlarının sarsılması. Vibrasyon uygulamaları haftada iki gün sabah saat 9.00'da yapılmıştır. Çiçek salkımlarını sarsmada 9 volt'luk pille çalışan pollibee kullanılmıştır. Yürütülen çalışmalar sırasında sera içi sıcaklık ve nem değerleri termograf ve higrograf ile ölçülerek maksimum, minimum ve ortalama sıcaklık ve nem değerleri saptanmıştır. Her uygulamadaki bitkilerin çiçek ve meyve sayımları yapılarak salkımların meyve tutum oranları belirlenmiştir. 18.2. 1992 'de başlayan ve 7 hafta süren hasatlarda elde edilen toplam verim saptanmış ve meyvelerden çapı 3.5 cm' den küçük olanlar 3. sınıf, 3.5-4.5 cm arasında olanlar 2. sınıf ve 4.5 cm'den büyük olanlar 1. sınıf olarak ayrılmışlardır. 37Her uygulamadan belli çap büyüklüğünde alınan örneklerde çekirdek sayımı yapılmıştır. Tozlama uygulamalarından 2, 5, 7 ve 24 saat sonra alınan örneklerde dişicik tepesi üzerine düşen çiçektozu sayısı we çiçektozu çim borularının dişicik borusundaki pelişmeleri incelenmiştir. Bu çalışma sonucunda elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir. 1. V/ibrasyon uygulamalarının ilk üç salkımda meyue tutum oranının kontrole göre istatistiki önemde arttırdığı ortaya konmuştur. Nitekim, kontrol bitkilerinin çiçeklerinde meyve tutum oranı ilk üç salkımda sırasıyla % 55.5, % 46.8 we % 22.5 iken; vibrasyon uygulamalarında sırasıyla % 91.2, % 80.5 we % 47.3 olmuştur. 2. Vibrasyon uygulamalarının werimi kontrole göre or t lama olarak % 75 arttırdığı saptanmıştır. Kontrolle kıyaslandığında 5, 3 we 1 saniye wibrasyon uygulamaları toplam werimi sırasıyla % 87.4, % 67.7 we % 70.6 arttırmış, ancak wibrasyon uygulamaları arasında istatistiki açıdan önemli farklılık bulunmamıştır. 3. Pazarlanabi 1 ir meyve sayısında, vibrasyon uygulama ları kontrole göre istatistiki önemde % 57.6' lık artış sağlamıştır. V/ibrasyon uygulamaları 1. sınıf meyve oranını da arttırmıştır. İstatistiki olarak çapın artmasına bağlı çekirdek sayısının atrması önemli bulunmuştur. 4. 25°C'nin üzerindeki sera içi sıcaklıkları ve % 30-45 gibi düşük nemde çiçek yapılarında anter konisinin çatlaması, dişicik tepesinin anter konisinin üzerine çıkması gibi anormallikler gözlenmiştir. 5. Tozlanmayı takiben ilerleyen süreye paralel olarak çiçektozu çim borusunun gelişiminin de ilerlediği gözlenmiş tir. Ancak uygulamalardan 24 saat sonra bile ovüle ulaşan çiçektozu çim borusu görülmemiştir
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ziraat, Agriculture, Bahçe bitkileri, Horticultural crops, Domates, Tomato, Seralar, Greenhouses, Titreşim, Vibration, Tozlaşma, Pollination, Verim, Yield, Çiçeklenme, Flowering
