Toksikolojide in vitro hücre temelli sitotoksisite çalışmaları

Yeni ilaç keşif ve geliştirme çalışmalarında zaman, maliyet ve emek kaybına neden olan durumlardan biri çalışmaların geç evrelerinde aday bileşiklerin toksisitesinin olması ve yapılan çalışmaların bir kenara atılmasıdır. Bu nedenle yasal düzenleyici kuruluşlar, ilaç keşif ve geliştirme çalışmalarının erken evrelerinde uygulanacak in vitro hızlı tarama testleriyle maddelerin sitotoksisitelerinin araştırılmasının bu kayıpların önlenebileceğini söylemektedir. Bu bilgi ve öneriden hareketle bu tez projesi çalışmasında bitkisel diyet destek ürünleri içerisinde yer alan bir flavonoid (apigenin) ve bir biflavonoid (amentoflavon) yapısında iki bileşiğin sağlıklı bir hücre hattı olan Çin Hamster Over (CHO) hücrelerinde olası sitotoksisiteleri 3 farklı yöntemle araştırılmıştır. Bunlar; 'Tripan Mavisi Deneyi', 'MTT Deneyi' ve 'Laktat Dehidrojenaz enzimi (LDH) Sızma Testi'dir. Öncelikle yöntemlerin bilinen sitotoksik bir referans madde varlığında kısmi validasyonları gerçekleştirilmiş, ardından maddelerin her üç yöntemle de sitotoksik potansiyelleri araştırılmıştır. Bu maddelerden amentoflavonun son yıllarda bazı yararlı biyolojik etkileri olabileceği yönünde çalışmalar yapılmakta ancak toksisite potansiyeli konusunda veri bulunmamaktadır. Dolayısı ile bu çalışmasında amacımız amentoflavonun olası sitotoksik etkisini ortaya koymak ve üç farklı mekanizma üzerinden etkinin belirlendiği bu testlerle olası sitotoksik etkisinin mekanizmasını aydınlatmaktır. Amentoflavonun tripan mavisi, LDH ve MTT deneylerinde aynı konsantrasyonda sitotoksisite göstermesi bu maddenin 100 ?M konsantrasyonda hücre membran hasarı ile hücre ölümüne yol açtığını düşündürmektedir. Apigeninin membran hasarına bağlı hücre canlılığının belirlenmesinde kullanılan LDH deneyinde benzer sonuç görülmemekle birlikte MTT deneyinde sitotoksik etkinin 33,3 ?M konsantrasyonda başladığı gözlenmiştir. Bu nedenle apigeninin sitotoksik etkisinin mitokondriyal hasarla gerçekleştiği düşünülebilir. MTT deneyinin, metabolik aktivite değişikliği ile oluşan hücre hasarını erken aşamada belirlenmesinde yararlanılacak bir yöntem olduğu da ortaya konmuştur.;İn Vitro Toksisite Testi, Sitotoksisite, Apigenin, Ametoflavon.;In Vitro Toxicity Tests, Cytotoxicity, Apigenin, Ametoflavone.