Çipura işleme atıklarının yan ürün olarak değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada çipura işleme atıklarının yan ürün olarak değerlendirilmesi ile jelatin ve yenilebilir film üretimi amaçlanmıştır. Hammadde olarak çipura iskelet ve yüzgeçleri ile çipura pulları kullanılmıştır. Çipura iskelet ve yüzgeçlerinin ön işlemleri için iki farklı yöntem kullanılmıştır. HCl çözeltisi ve Alkalaz çözeltisi ile iskelet ve yüzgeçlerin içerdikleri kas proteinlerinin uzaklaştırılması hedeflenmiştir, bunun yanı sıra çipura pullarının içerdiği istenmeyen maddeleri uzaklaştırmak amacıyla NaCl ve NaOH çözeltileri kullanılmıştır. Böylelikle üç farklı jelatin elde edilmiş ve bu jelatinler jel dayanımı, nem içeriği ve antioksidan ölçümleri ile karakterize edilmiştir. Yenilebilir film üretimi için en iyi özellikleri gösteren jelatin seçilip iki farklı film hazırlanmıştır. Filmin antioksidan aktivitesinin arttırılması amacıyla diğer filme karotenoid konsantresi eklenerek hazırlanmıştır ve her iki filmde, film kalınlığı, şeffaflık, renk ölçümleri, mekanik özellikleri (delme testi, gerilme testi), antioksidan analizleri (ABTS, FRAP), su buharı geçirgenliği, suda çözünürlük ve su aktivitesi ölçülmesi suretiyle karakterize edilmiştir. Sonuç olarak çipura pullarından elde edilen jelatin gösterdiği yüksek jel dayanımı, şeffaflığı, renksiz, kokusuz olması ve yüksek verim oranı nedeni ile yenilebilir film üretiminde kullanılmıştır. Filmler kıyaslandığında karotenoid konsantresi içeren filmin antioksidan aktivitesi ve suda çözünürlük değeri daha yüksek bulunmuştur.